

Hoe de smartphone kinderen van generatie Z en Alpha hun jeugd ontneemt
Boek: The Anxious Generation (Generatie Angststoornis) van Jonathan Haidt
“In een levensgroot technologisch experiment zijn onze kinderen de proefkonijnen”, betoogt Jonathan Haidt in zijn bestseller The Anxious Generation. Direct menselijk contact wordt massaal vervangen door interacties via een scherm. Het resultaat? Een mentale gezondheidscrisis, die alleen de overheid kan aanpakken.
Haidt’s boek is ook in Nederlandse vertaling te koop als ‘Generatie Angststoornis’, en is een aanrader voor ouders die meer willen leren over het welzijn van kinderen sinds de opkomst van de smartphone in 2007 en de social media die daarop volgde.
Jonathan Haidt onthult een bijzondere paradox: terwijl we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer beperken en beschermen, laten we heb in de digitale wereld zo vrij als een vogel. Met desastreuse gevolgen voor hun mentale gezondheid. Dit speelt met name voor kinderen die behoren tot generatie Z, geboren tussen 2000 en 2015. In hun formatieve periode (tussen je 10e en 25e levensjaar) is en was de smartphone met alle bijbehorende apps en sociale media en games prominent aanwezig en onontkoombaar. Sinds 2010 is het aantal mentale problemen bij kinderen en jongvolwassenen exponentieel gestegen. Zoals in het figuur hieronder te zien is.
Dankzij het werk van sociaal psycholoog Jean Twenge en Aart Bontekoning weten we dat zowel historische gebeurtenissen (zoals oorlogen, crises) die generatiegenoten op jonge leeftijd meemaken, als veranderingen in de tijdsgeest (opvoeding, sociaal maatschappelijke ontwikkelingen), én veranderingen in de technologie die je als kind gebruikt, maakt dat je als generatie van elkaar verschilt en andere manieren van doen ontwikkelt. De oudste leden van het cohort van generatie Z kwamen rond 2009 in de pubertijd, de tijd waarin allerlei technologische trends samenkwamen: namelijk snel internet, de iPhone in 2007, en de opkomst van vele besmettelijke sociale media.
Gaandeweg nam het belang van het posten van afbeeldingen van jezelf toe toen de camera’s op mobiele devices de standaard werden. De mogelijkheid om elkaar via deze beelden te beoordelen werd de nieuwe norm. Generatie Z is de eerste generatie die zo digitaal opgroeit, ze kunnen continu online zijn met hun smartphone altijd in hun zak. Om sociaal relevant te zijn moeten ze vrijwel continu een groot deel van hun mindspace gebruiken om online te zijn en hun digitale persoonlijkheid up to date houden. Ze besteedden steeds meer tijd aan scrollen, liken, doorklikken en volgen van een hele schare online vrienden die ze vaak niet eens persoonlijk kennen, en steeds minder tijd aan spelen of praten met hun echte vrienden en familie. Generatie Z werd in feite proefkonijn van een radicaal experiment. Haidt noemt dit experiment: de ‘Great Rewiring of Childhood’ ofwel de grote herstructurering van de kindertijd. Alsof dit de eerste generatie is die is opgegroeid op Mars.
Haidt doet een heldere oproep tot handelen om de kindertijd terug te brengen naar de aarde; hij stelt overzichtelijke regels voor die ouders, docenten, scholen, tech-bedrijven en overheden kunnen helpen om kinderen hun kindertijd terug te geven en een eind te maken aan de opmars van psychische aandoeningen onder deze generatie en de generaties die na hen komen.
De hervormingen die de basis kunnen vormen voor een gezondere kindertijd in het digitale tijdperk zijn volgens Haidt:
Geen smartphone voordat je kind naar de middelbare school gaat, het liefst wacht je tot het 14e Tot die tijd geef je ze een basistelefoon zonder sociale media apps.
Geen sociale media voordat je kind zestien jaar is. Bespaar ze de stormvloed aan sociale vergelijking en door algoritmen uitgekozen influencers.
Telefoonvrije scholen. Alle telefoons moeten tijdens de schooldag in een speciale locker, alleen zo kunnen ze aandacht hebben voor elkaar en hun docenten.
Veel meer vrij spel zonder toezicht én meer zelfstandigheid in de kindertijd. Vrij spel is namelijk de manier waarop kinderen op een natuurlijke wijze sociale vaardigheden ontwikkelen, angst overwinnen en zelfstandige jongvolwassenen worden.
Wanneer velen hier tegelijkertijd werk van maken zou het niet te moeilijk moeten zijn om deze hervormingen te implementeren. Het vraagt om collectief handelen van ouders en scholen in hun gemeenschap. Alles om het lijden van onze jongeren van generatie Z en Alpha (2015-2030) te verminderen en uiteindelijk de wereld uit te bannen, toch?! Op naar een gezonde kindertijd in het digitale tijdperk.
Gelukkig is de beweging smartphonevrij opgroeien aan een flinke opmars bezig en tekenden al bijna 30.000 ouders het ouderpact. De argumenten: minder schermtijd, minder groepsdruk, geen sociale media-stress en een betere ontwikkeling van sociale vaardigheden. Smartphonevrij Opgroeien raakt een snaar. Het initiatief is opgezet door journalist Danielle Batist uit Utrecht, samen met actrice Thekla Reuten en journalist Merel Uildriks. Het motto: De kindertijd is te kort om door te brengen op een smartphone
Verder lezen?
Op de Engelstalige website voor het boek staan ook heel veel materialen en tips:
https://www.anxiousgeneration.com/
Voor wie het hele boek (nog) niet wil lezen:
De Correspondent schreef vorig jaar een uitgebreid artikel over het boek. Gratis te lezen via deze link:
Hoe smartphones onze kinderen ongelukkig maken – en wat we eraan kunnen doen
Wetenschap:
Er is onder wetenschappers ook kritiek op Haidt’s (oa.a over in hoeverre zijn werk causaliteit aantoont). Dit artikel, ook gratis te lezen via De Correspondent, vat dat samen en stelt de vraag:
“De relevante vraag voor de samenleving is deze: hoeveel bewijs is er nodig voordat we als samenleving ingrijpen? Volgens mij zitten we al ver over die grens. “
Niet iedereen gelooft dat smartphones kinderen ongelukkig maken. Hoe overtuigend zijn de critici?
Bewijs:
Voor wie echt diep de materie in wil, op Haidt’s blog houdt zijn team een lijst van bewijsmateriaal bij:
https://www.anxiousgeneration.com/research/the-evidence
En legt hij verantwoording af over zijn werk en gaat in op de kritiek:
https://www.afterbabel.com/p/the-case-for-causality-part-1?open=false#§postscript
Verdiep je in de kenmerken van verschillende generaties en ontdek hoe je elke generatie tot haar recht laat komen. In 5 online trainingssessies leer je van een generatie-expert en een psycholoog hoe je een inclusieve werkcultuur creëert waarin elke generatie zich gehoord en gewaardeerd voelt!
Hoe werk je samen met verschillende generaties op de werkvloer? Meer dan de helft van de Nederlandse werknemers ervaart dat generatieproblemen zorgen voor meer werkstress. Verschillende normen, waarden, manieren van werken en communiceren staan verbinding soms in de weg. Zonde en onnodig! Hoe pluk je de vruchten van generatieverschillen en laat je ze in je voordeel werken? Hoe zorg je ervoor dat de creativiteit floreert? En hoe creëer je de omstandigheden waarin een Pragmaat lekker samen werkt met Gen Z?
Een diversiteit aan generaties is een kans bij uitstek voor een inclusieve, productieve en innovatieve werkomgeving. Dat gaat alleen niet vanzelf. De brug tussen de generaties slaan, en de bestaande vooroordelen overstijgen, blijkt in de praktijk om extra aandacht te vragen. De jongste generaties willen de manier van werken vernieuwen, terwijl de oudere generatie zich comfortabel voelt in de huidige werkcultuur en de noodzaak niet altijd inziet. Tijdens deze online opleiding duik je in de dynamieken van generatieverschillen. Hoe zet je elke generatie in haar kracht? Wat kan je leren over de kenmerken, waarden en overtuigingen van Babyboomers, Generatie X, Pragmaten, Millennials en Gen Z? En hoe zorg je ervoor dat je als organisatie jong talent aantrekt en tevreden houdt?
Tijdens vijf online sessies leer je generatieverschillen te begrijpen en om te zetten in een waardevolle troef voor een betere samenwerking op de werkvloer. Je ontdekt de kracht van elke generatie en gaat samen met de andere deelnemers aan de slag met praktische opdrachten. Zo leer je van elkaar en lach je misschien wel om de kenmerken van jouw eigen generatie. Of verbaas je je over hoe andere generaties erin staan. Aan het eind van de opleiding heb je de handvatten om een vloeiende samenwerking te faciliteren en de vaardigheden om verbinding te maken tussen mensen die verschillend in het werkende leven staan.
Het blijkt dat iedere generatie in haar levensfase een eigen zinnige weg heeft te gaan die tot sociale innovatie leidt. Daarvoor gáán met je eigen generatie en tegelijkertijd de andere generaties steunen in het gaan van hún eigen weg, geeft toegang tot een levendige, leuke plezierige, innovatieve en productieve werkwereld.
– Marieke Grondstra, docent van deze online opleiding